Niezaprzeczalny jest pozytywny wpływ sportu na cały organizm. Jednak trenując nieodpowiednio można doświadczyć więcej negatywnych skutków aktywności fizycznej niż jej dobroczynnego oddziaływania. Zbyt intensywne treningi, niedostateczny odpoczynek, nieodpowiednie przygotowanie- to wszystko sprzyja kontuzjom, które potrafią na kilka tygodni (a nawet niekiedy miesięcy) odebrać przyjemność codziennych treningów.
Co więc zrobić aby „było dobrze”?
- Jeżeli podejmujesz nową aktywność warto najpierw (pod okiem eksperta) przygotować swój organizm na specyficzny wysiłek a nie od razu rzucać się na głęboką wodę.
- Jeżeli wracasz do aktywności, rób to stopniowo, co pozwoli uniknąć nadmiernych przeciążeń.
- Jeżeli czujesz, że w Twoim ciele nie wszystko pracuje tak jak trzeba zadzwoń i umów się na wizytę do fizjoterapeuty. Być może są to pierwsze oznaki przeciążeń, przykurczy lub nawet mikrourazów.
- Trenuj, ale i ODPOCZYWAJ. Bez odpowiednio długiego odpoczynku (czasu na regeneracje) nie będziesz w stanie osiągać lepszych wyników. Podczas odpoczynku mięśnie nie tylko dochodzą do stanu sprzed wysiłku ale również mogą zgromadzić jeszcze więcej rezerw, aby następny trening był bardziej efektywny od poprzedniego.
- Słuchaj swojego ciała, a w razie potrzeby zasięgnij porady eksperta.
Wśród biegaczy najbardziej narażone na kontuzje są staw skokowo-goleniowy i ścięgno Achillesa. Łączne te dwie struktury mogą być źródłem ponad 60% kontuzji. W tym sporcie najczęściej kontuzji doznaje się podczas treningów. Około połowy urazów wymagało ponad miesiąca przerwy w treningach. Znaczny odsetek kontuzji można powiązać z nieprawidłowym przygotowaniem motorycznym zawodnika.
W futbolu amerykańskim najczęstszym rodzajem urazów było nadwyrężenie struktur stawowych. Tutaj również przeważa staw skokowy. Zaś wśród najczęstszych urazó6. stawu kolanowego odnotowywano uszkodzenia więzadła krzyżowego przedniego. Większość ankietowanych zasięgało porady specjalisty. Niestety ponad 70 % ankietowanych przyznało się do trenowania pomimo odczuwanych dolegliwości.
W piłce nożnej najczęściej zdarzają się urazy więzadeł stawu kolanowego [ponad 30%] oraz skokowego [ponad 15%] a także naderwania i naciągnięcia mięśni kończyn dolnych. Ponadto zauważono że urazy stawu kolanowego z przeszłości zwiększają ryzyko do ponownego wystąpienia urazu w tymże stawie.
Wśród tancerzy zauważono szczególny problem w bólach kręgosłupa. W badaniu obejmującym zawodowych tancerzy klasycznych, współczesnych i folklorystycznych u ponad 90% ankietowanych odnotowano dolegliwości bólowe kręgosłupa w którymś z jego odcinków w przeszłości. ‘
Warto również pamiętać, że każdy uraz może pozostawić po sobie ślad w postaci blizny. Doskonale pokazują to badania sportowców z użyciem termowizji, która ujawnia ślady w miejscach przebytych urazów. Dlatego należy każdy uraz skonsultować ze specjalistą oraz podjąć stosowne kroki, gdyż przebyte, nieleczone kontuzje zwiększają ryzyko wystąpienia kolejnych.
Poniżej lista publikacji, z pomocą których powstał niniejszy wpis.
- Robak A., Pencuła M. Charakterystyka uszkodzeń kończyn dolnych u biegaczy oraz przebieg i wyniki rehabilitacji. Zeszyty naukowe WSSP, 2013
- Piekorz Z. i in. Injuries and trauma in the minds of long distance runners. Journal of Education, Health and Sport, 2017
- Muczyński D. i in. Assessment of exposure to injuries and preferred health behaviours in a group of American football players. Pielęg. Chir. Angiol. 2013
- Walczak M. i in. Injuries of the knee in athletes practicing american football. Pielęg. Pol. 2012
- Ekstrand J., Gillquist L. Soccer injuries and their mechanisms: a prospective study. Medicine and Science in Sports and Exercise. 1983
- Gorwa J. Problem bólów kręgosłupa u tancerzy zawodowych. Aktualne Problemy Biomechaniki, 2016
- Soroko M. Termowizja w sporcie – kontrola kontuzji siatkarzy. Acta Bio-Optica et Informatica Medica, 2010